Wat is een beroerte

Stel je voor: je bent met een vriend aan het praten en ineens begint hij onsamenhangend te spreken. Eén mondhoek hangt, en als hij zijn armen probeert op te tillen, lukt dat niet goed. Wat doe je? Dit kunnen de eerste signalen van een beroerte zijn, en in zo’n situatie telt elke seconde. Hoe sneller je handelt, hoe groter de kans op herstel. In dit blog lees je wat een beroerte is, hoe je de symptomen herkent en wat je moet doen als het gebeurt.

Wat is een beroerte?

Een beroerte, ook wel een CVA (Cerebro Vasculair Accident) genoemd, is een acute en ernstige aandoening waarbij een deel van de hersenen plotseling zonder zuurstof komt te zitten. Hierdoor kunnen bepaalde hersenfuncties uitvallen. Een beroerte is de overkoepelende term voor een herseninfarct (een TIA is hier een onderdeel van) of een hersenbloeding.

Herseninfarct

Bij een herseninfarct raakt een bloedvat in de hersenen verstopt door een bloedpropje. Dit betekent dat het deel van de hersenen dat normaal door dit bloedvat wordt voorzien, geen zuurstof meer krijgt en daardoor niet goed functioneert. Dit is de meest voorkomende vorm van een beroerte.

Hersenbloeding

Bij een hersenbloeding scheurt een bloedvat in de hersenen, waardoor bloed zich ophoopt in het omliggende weefsel. Dit veroorzaakt extra druk en een zuurstoftekort in dat gebied, wat kan leiden tot ernstige schade aan de hersencellen. Door deze hoge druk in de hersenen kan daardoor de hersenstam in verdrukking kan komen. In de hersenstam zit je ademhalingscentrum en door de te hoge druk kan dat gedeelte uitvallen.

Hoe herken je een beroerte?

Bij de behandeling van een beroerte telt elke seconde. Hoe sneller de symptomen worden herkend, hoe eerder de behandeling kan starten en hoe groter de kans op herstel. Een makkelijke manier om de belangrijkste verschijnselen van een beroerte te onthouden is de FAST-test.

• Face: vraag het slachtoffer naar u te lachen. Heeft het slachtoffer een scheve mond?

• Arm: vraag het slachtoffer zijn armen op te tillen. Blijft een van de armen achter?

• Speech: komt het slachtoffer niet goed uit zijn woorden? Klinkt het slachtoffer anders dan normaal?

• Time: als u op een (of meer) van de bovenstaande vragen ‘ja’ heeft geantwoord, is er mogelijk sprake van een beroerte. Stel het tijdstip vast waarop de klachten zijn begonnen en direct snel mogelijk 112.

Een ander ezelsbruggetje dat je kan onthouden is: mond-spraak-arm: beroerte-alarm.

• Mond: vraag het slachtoffer naar u te lachen. Heeft het slachtoffer een scheve mond?
• Spraak: komt het slachtoffer niet goed uit zijn woorden? Klinkt het slachtoffer anders dan normaal?
• Arm: vraag het slachtoffer zijn armen op te tillen. Blijft een van de armen achter?

Bij minimaal een van deze klachten, moet er direct gehandeld worden: stel het tijdstip vast waarop de klachten zijn begonnen en bel direct mogelijk 112.

Een hersenbloeding kan zich hetzelfde presenteren als een herseninfarct. Slachtoffers kunnen echter ook andere symptomen hebben:

• Een verminderd bewustzijn,
• Plotseling, ontstane, heftige hoofdpijn in combinatie met misselijkheid en overgeven.

Wat moet je doen bij een beroerte?

Bij een beroerte telt elke seconde. Hoe sneller iemand medische hulp krijgt, hoe groter de kans op herstel. Twijfel je? Bel altijd 112.

Zorg dat je direct medische hulp inschakelt en probeer te onthouden of op te schrijven wanneer de klachten begonnen. Blijf bij het slachtoffer en stel hem of haar gerust tot de hulpverleners arriveren. Elke minuut zonder behandeling kan hersenschade verergeren. Door snel te handelen, kun je het verschil maken in het beperken van verdere hersenschade en daarmee de kans op een beter herstel vergroten. Weet wat je moet doen, want ‘Time is brain’! 

Wil jij ook graag een cursus volgen met een focus op levensreddend handelen? Volg dan een BHV en EHBO cursus!

Video

Wil je nog meer te weten komen over een beroerte of heb je geen zin om te lezen? Kijk dan deze video van de Universiteit van Nederland met onze eigen medisch directeur Bernard Leenstra!