Wat te doen bij brandwonden?

Een brandwond oplopen kan iedereen overkomen: een hete pan, kokend hete thee over de arm, een ongelukkige aanraking met een strijkijzer of een iets te enthousiaste dag in de zon. Maar wat doe je als het gebeurt? En hoe ernstig is de brandwond eigenlijk? In dit artikel leggen we je op een toegankelijke manier uit wat je moet weten over brandwonden en hoe je ze het beste behandelt.

Wat is een brandwond?

Een brandwond is een beschadiging van de huid door contact met warmte, chemische stoffen, elektriciteit of straling. De ernst hangt af van de diepte, grootte en locatie van de wond. Hieronder zetten we de verschillende soorten brandwonden op een rij.

Eerstegraads brandwonden

Dit zijn de mildste brandwonden en tasten alleen de buitenste huidlaag aan. Je huid wordt rood, voelt pijnlijk aan en kan licht opzwellen. Er ontstaan geen blaren. Een bekend voorbeeld? Een lichte zonverbranding!

Tweedegraads brandwonden

Deze brandwonden gaan dieper en bereiken ook een deel van de lederhuid. Je huid wordt rood, pijnlijk, gezwollen en er ontstaan blaren. Soms ziet de huid er nat of glanzend uit door het vocht dat uit de beschadigde huid lekt.

Derdegraads brandwonden

Dit zijn de ernstigste brandwonden, waarbij alle huidlagen en delen van onderliggend weefsel beschadigd raken. De huid kan wit, bruin of zelfs zwart verkleuren en voelt stug aan. Vaak is er geen pijn omdat de zenuwen zijn aangetast.

Brandwonden behandelen

Snel en goed handelen kan veel ellende voorkomen! Volg deze stappen:

Koelen

Houd de brandwond 10 tot 20 minuten onder lauwwarm, zacht stromend water (15-30°C). Spoel niet direct op de wond, maar laat het water er overheen lopen. Verwijder voorzichtig kleding en sieraden, tenzij ze vastzitten. Let op: haal nooit vastzittende kleding los! Hiermee maakt u de huid alleen maar verder kapot. Luiers moeten wel meteen uit; deze kunnen hete vloeistof vasthouden en veroorzaken daardoor een verbranding in het genitale gebied.

Beschermen

Bedek de brandwond met een steriel, niet-verklevend verband of huishoudfolie om infecties te voorkomen. Niets smeren! Smeer geen crèmes of andere middelen op de wond, dit kan de genezing verstoren. Ook kan de arts de wond minder goed beoordelen als u dat wel doet.

Pijnbestrijding

Gebruik paracetamol om de pijn te verlichten. Volg de doseringsinstructies op de verpakking of raadpleeg een arts.

Medische hulp inschakelen

In de volgende situaties is het raadzaam om de huisarts te bellen:

• • Bij brandwonden bij kinderen onder de 10 jaar oud waarbij de wond 1 tot 5 keer zo groot is als de handpalm van het slachtoffer (bij meer dan 5 keer zo groot bel 112).
  • Bij brandwonden bij kinderen boven de 10 jaar en volwassenen waarbij de wond 1 tot 10 keer zo groot is als de handpalm van het slachtoffer (bij meer dan 10 keer zo groot bel 112).
  • De brandwond (vanaf 2e graads brandwond) bevindt zich op het gezicht, de handen, voeten, gewrichten of geslachtsdelen ongeacht de oppervlakte van de brandwond.
  • Er zijn tekenen van infectie, zoals toegenomen roodheid, zwelling, pijn of pusvorming.

In deze situaties belt u 112:

• • De brandwond is veroorzaakt door chemische stoffen, elektriciteit of heeft geleid tot inhalatie van rook.
  • Altijd bij derdegraads brandwonden.
  • Als u hees bent, last heeft van een piepende ademhaling, zich benauwd voelt.
  • U bent suf of reageert minder op uw omgeving.

Tot slot

Brandwonden kunnen ernstig zijn, maar met de juiste hulp kun je complicaties en infecties helpen voorkomen. Weet je niet zeker wat je moet doen? Twijfel niet en raadpleeg dan altijd een arts of de spoedeisende hulp.

Wil jij goed voorbereid zijn op verschillende medische noodsituaties en leren hoe je levensreddend moet handelen? Volg dan onze cursus EHBO en Levensreddend handelen bij volwassenen.